Wararka Gudaha

Max'med Cabdullaahi Farmaajo madaxweynihii hore ee dowladda Federaalka ayaa saacadihii ugu dambeeyay ku sugan madaxtooyada Villa Somalia.

Ciidamada shisheeye ee duullaanka ku jooga deegaanno katirsan gobolka Sh/dhexe ayaa sare uqaaday tacadiyada ay ugeysanayaan dadka shacabka ah ee aan hubeysnayn.

Baare katirsan kooxda Xasradaha caalamiga ah, lana hadlay warbaahinta Ingiriiska ee BBC-da ayaa tilmaamay inaaney sinaba suuragal u ahayn in awood milliteri lagu maquuniyo Xarakada Mujaahidiinta Al-Shabaab ee saldhigeedu yahay Soomaaliya, sidoo kalena ka howlgasha wadamo dhaca bariga qaaradda Africa.

Caarre Saleebaan oo ah nin dhallinyaro ah oo u dhashay Jabbuuti ayaa lagu xidhay degmada Gebilay oo maamul ahaan hoostegi jirtey Hargeysa.

Wadanka itoobiya ee dhaca geeska Qaarada Afrika ayaa kaalinta kuwaad ka galay tirakoob la sameeyey oo ku aadan dalalka ugu barakaca badan Caalamka sanadkii lasoo dhaafay ee 2021.

Xilli uu sii xoogeysanayo dagaalka qaboow ee udhaxeeya kuwa loo yaqaan quwadaha adduunka oo ah Dowladaha reergalbeedka iyo kuwa Bariga ayay sare usii kacayaan isticmaalka lacagaha Online-ka ku shaqeeya ee loo yaqaan cryptocurrency 'Kirib tu kaaransi".

Wararka ka imaanaya gobolka Jubbada hoose ayaa sheegaya in weerar culus lagu qaaday ciidamo katirsan maamulka 'Jubbaland' ee shisheeyaha la shaqeeya.

Mas'uul sare oo katirsanaa melleteriga dowladda Xabashida Itoobiya ayaa si lama filaan ah ugasoo muuqday maxkamad fadhigeedu yahay magaalada Addis Ababa.

Ku dhowaad 10 askari ayaa dhintay kadib markii weerar kedis ah lagu qaaday bar koontarool oo kutaal degmo dhanka waqooyi uga beegan magaalada caasimadda ah ee Muqdisho.

Markii ugu horraysay ayuu maamulka isku magacaabay 'Jubbaland' sheegay in uu dib ula wareegayo maamulka degmooyin katirsan gobolka Gedo oo sanadadii lasoo dhaafay ay haysteen ciidamo daacad u ah Farmaajo.

Wararka ka imaanaya magaalada Muqdisho ee caasimada Soomaaliya ayaa sheegaya in sarkaal ka tirsanaa maamulka gobolka Banaadir oo magaciisa lagu soo koobay Cusmaan lagu toogtay degmada Boondheere ee magaalada Muqdisho.

Dowladda Hindiya oo kamid ah dowladaha kaalmaha hore kaga jira soo saarista Qamdiga iyo u dhoofinta caalamka ayaa qaadatay go'aan kedis ah oo ay ku sheegtay iney gebi ahaanba joojisay in wax qamadi ah oo kasoo baxay dalkeeda loo dhaafiyo caalamka intiisa kale.

Wasiirka amniga dowladda Federaalka iyo ciidamo uu wato ayaa maanta tagay xarunta Bankiga dhexe ee magaalada Muqdisho halkaas oo ay ku keydsanyihiin lacago malaayiin doollar ah.

Kadib 20 sanadood oo dowladda Mareykanka ay fasiraad khalad ah ka bixinaysay duullaankii gardarrada ahaa ee ay ku qaadday dalka Ciraaq ayuu markii ugu horraysay ictiraaf rasmi ah ka bixiyay madaxweynihii mas'uulka ahaa duullaankii wadankaas lagu qaaday.

Xoogag jihaadi ah ayaa xalay weeraro culus ku qaaday saldhigyo ay ciidamada dowladda Federaalka uga sugnaayeen magaalada caasimadda ah ee Muqdisho.

18 May, 1991-kii ayaa maamulka Somaliland ku dhawaaqay in uu ka go'ay Soomaaliya inteeda kale.

Faahfaahin ayaa laga qarax xoogan oo todobaadkan gudahiisa ciidamo ka tirsan Xabashida lagula eegtay deegaan lagu magacaabo Maareey oo qiyaastii 30km u jira degmada Ceelbarde ee gobolka Bakool.

Waxa sii xoogeysanaya walaaca laga qabo dagaalo dib uga soo cusboonaada gudaha dalka Itoobiya, iyadoo ay isi soo tarayaan digniinta kasoo yeereysa dhinacyada ku lugta leh xiisadaha ka taagan wadankaasi.

Wararka ka imaanaya gobollada waqooyi Bari Soomaaliya ayaa sheegaya in isbedel dhanka maamulka ah uu ka dhacay mid kamida degmooyinka gobolka Sool.

Iyadoo dhawaan xilka madaxtinimo DF Soomaaliya loo doortay Xasan Sheekh Maxamuud ayuu durba wuxuu ku dhawaaqay in shaqada ugu horreysa ee uu qabanayo ay tahay xoojinta iyo adkeenta xiriirka kala dhaxeeya Itoobiya.